Producenci Róż- Przygotujcie swoje róże do Konkursu!

Polskie Towarzystwo Różane od samego początku olbrzymią wagę przywiązuje do dostosowania regulaminów konkursów róż dla profesjonalistów do światowych standardów. W 2016r. powołano Jury PTR, które przeszło szczegółowe szkolenie w zakresie profesjonalnej oceny róż i każdego roku pogłębia swą wiedzę oraz wzbogaca się o nowe doświadczenia w tej dziedzinie. Ogólnopolskie konkursy róż są cenione zarówno przez producentów jak i klientów, czyli posiadaczy ogrodów kupujących każdego roku róże, dla których zdobyte nagrody przez określone odmiany róż, są cenną wskazówką przy dokonywanych wyborach.

Rozpoczyna się sezon 2025 r. i dlatego dzisiaj – na początku wiosny, szczególnie zachęcamy wszystkich producentów róż, aby podjęli wyzwanie i zgłosili swoje róże do jednego z ogólnopolskich konkursu róż. Wcześniej trzeba wybrać odpowiednie róże, a jak to zrobić podpowie Wioletta Pisarska, członek Jury PTR. Konkursy róż organizowane są oddzielnie również dla amatorów.
Każdorazowo, regulamin konkursu, określa zasady i sposób dostarczenia, ekspozycji – jest drogowskazem zarówno dla Jury PTR jak i producentów oraz amatorów startujących w konkursach.

W poszukiwaniu perfekcyjnego piękna

Konkursy o Złotą Różę odbywają się co roku w lipcu w Łasku podczas Festiwalu Róż i w Końskowoli podczas Święta Róż oraz w Kutnie podczas Ogólnopolskiej Wystawy Róż we wrześniu. Wybór tej jedynej nie jest sprawą łatwą. Kilkuosobowa komisja rok rocznie staje przed trudnym zadaniem, by wyłonić tę najpiękniejszą.

Podział na klasy, sekcje i kategorie

Wydarzenia te organizowane są w dwóch grupach: profesjonaliści oraz amatorzy. Przy czym za profesjonalistę uznaje się osobę fizyczną lub firmę, której główna działalność jest skupiona na uprawie i sprzedaży róż, zaś za amatora osobę fizyczną, która uprawia róże we własnym ogrodzie i nie utrzymuje się ze sprzedaży róż.

Wyróżniamy dwie kategorie, które wyznaczają dwie ścieżki eksponowania:
– kategoria nr I – zawsze eksponuje jeden kwiat,
– kategoria nr II – eksponuje kwiat w aranżacji lub więcej niż jeden kwiat,

Kategorie dzielą się na następujące sekcje wystawiennicze:
– BUTELKA – pojedynczy kwiat,
– MULTIWAZON – dowolne odmiany, minimum jedna róża oraz rośliny towarzyszące,
– WAZON – jedna odmiana, minimum 5 kwiatów,
– FILIŻANKA – minimum jedna róża oraz rośliny towarzyszące.

Róże biorące udział w konkursie przyporządkowane są do następujących klas:
– wielkokwiatowe(HT)
– mieszańce herbatnie i grandiflory,
– retro (R) – róże w stylu angielskim,
– wielokwiatowe (W) – floribundy i polianty,
– parkowe i pnące (P),
– okrywowe i miniatury (M),
– inne (I) – róże naturalne lub zbliżone do naturalnych.

Parametry oceniane podczas konkursu to: OGÓLNE WRAŻENIE, FORMA KWIATU, KOLOR, SUBSTANCJA, ŁODYGA, LIŚĆ, PROPORCJE oraz ROZMIAR.

Poniższa tabela obrazuje rozkład punktacji w stosunku do poszczególnych parametrów.

FORMA wystawowa kwiatu – jeden kwiat na gałązce, z dopuszczalną klasyczną grandiflorą, która może posiadać więcej niż jeden kwiat.
W przypadku róż wielkokwiatowych róża powinna posiadać dobrze wykształcony i wyraźnie zaznaczony środek. Kwiat powinien wpisywać się swoim kształtem w okrąg, mieć dobrze wykształcone i symetrycznie ułożone płatki bez wyraźnych luk. Kwiat powinien mieć także zachowaną symetrię bocznego profilu.
Ponadto kwiat powinien być w fazie rozwoju od 1/2 do 3/4, jednakże brane są tutaj pod uwagę również cechy charakterystyczne danej odmiany i wówczas rozmiar nie ma znaczenia.

FORMA dekoratywna kwiatu – faza rozwoju 3/4 to optymalne stadium rozwoju.  Generalne obrys kwiatu powinien wpisywać się w koło i mieć symetrycznie ułożone płatki.

Forma dekoratywna kwiatu jest oceniana na podstawie cech charakterystycznych dla danej odmiany. W przypadku kwiatów, które są pojedyncze lub półpełne, cechą charakterystyczną jest to, że są w pełni otwarte.
Inaczej wygląda ocena formy w przypadku róż gałązkowych, np. klasy floribunda. Oceniany jest wygląd całej gałązki oraz indywidualna forma kwiatu. Gałązka może prezentować różne stadium otwarcia kwiatu: od zielonych pąków poprzez zaczynające się otwierać do w pełni rozwiniętych. Przy ocenie brane są pod uwagę cechy charakterystyczne dla danej odmiany.
Gałązka może mieć kształt zaokrąglony lub płaski. W drugim przypadku pojedyncze kwiatostany nie powinny wystawać ponad, zaburzając ogólny wygląd.

Powyżej przykład róży gałązkowej, w którym odpowiednie stadium rozwoju prezentuje jedynie środkowy kwiat, zaś pozostałe kwiaty znajdują się już w fazie przekwitania.
Idealna gałązka powinna mieć kwiaty rozłożone równomiernie bez widocznych pustych przestrzeni i przerw między kwiatami, a pręciki świeże i jasne oraz przynajmniej dwa kwiaty powinny być otwarte w połowie.
Przy ocenie róż miniaturowych zwraca się uwagę na to, czy dobrze jest wykształcony środek kwiatu. Za optymalne stadium rozwoju uważa się kwiat rozwinięty od 1/3 do w pełni rozwiniętego. Tam, gdzie widoczne są pręciki, są one także oceniane.
Róże historyczne, których kwiatostan ma formę gałązki, powinny mieć przynajmniej jeden kwiat w połowie otwarty i zabarwione pąki boczne.

KOLOR kwiatu musi byś świeży, oczywisty, niewyblakły, bez zabrudzeń oraz mieć odcień charakterystyczny dla danej odmiany. Wszelkie plamki, kropki czy odbarwienia w postaci cienkich prążków, jeśli nie są charakterystyczne dla danej odmiany, są punktowane ujemnie. Na kolor może mieć wpływ rodzaj gleby, warunki atmosferyczne, a także pora roku.

SUBSTANCJA jest to zawartość wody i cukru w płatkach, prawidłową substancję posiada kwiat bez oznak starzenia, płatki są jędrne, sprężyste, świeże, z charakterystycznym połyskiem. Utrata substancji jest spowodowana utratą wilgotności przez płatki. Powierzchnia krepinowa i pomarszczona oznacza brak substancji.

ŁODYGA, LIŚĆ, PROPORCJE łodyga powinna być w odpowiedniej proporcji w stosunku do kwiatu, odpowiednio sztywna i prosta z proporcjonalnie rozmieszczonymi liśćmi. Liście powinny mieć rozmiar charakterystyczny dla danej odmiany, nie powinny być nabłyszczone, bez obecności uszkodzeń, oznak chorób czy obecności insektów. Nie należy usuwać kolców w części znajdującej się powyżej brzegu naczynia, w którym jest prezentowany dany eksponat.

Pąki boczne powinny być usuwane w bardzo wczesnym stadium, tak by nie była widoczna rana po usunięciu.
W przypadku róż gałązkowych należy zwracać uwagę na późniejsze odrosty poniżej głównej gałązki, które nie są częścią głównego bukietu i znajdują się w dużo późniejszym stadium rozwoju. Należy je wcześniej usunąć. Zobrazowane jest to na fotografii poniżej.

ROZMIAR kwiatu – przy jego ocenie bierze się pod uwagę ten charakterystyczny dla danej odmiany.

Dyskwalifikacja eksponatu ma miejsce, gdy zostały zastosowane środki, które mają za zadanie poprawić wygląd ocenianego eksponatu, np. użyto nabłyszczacza do liści, szpilek, drutów lub taśmy florystycznej, oraz w przypadku gdy dany eksponat nie został zgłoszony do konkursu.
W przypadku uchybień w poszczególnych ocenianych parametrach mogą być przyznane punkty karne, co nie jest tożsame z dyskwalifikacją danego eksponatu, czyli wykluczenia z udziału w konkursie.
Punkty karne mogą być przyznane także w przypadku, gdy usztywnienie łodygi zbyt rzuca się w oczy, np. gąbka florystyczna wystająca ponad krawędź naczynia.

W sytuacji gdy z podstawowej łodygi wyrasta łodyga boczna z kwiatem, miejsce to powinno znajdować się poniżej brzegu naczynia, w którym eksponowana jest róża.
Łodyga na łodydze jest akceptowalna w przypadku starych róż ogrodowych.
Komisja konkursowa podczas oceny zwraca uwagę na cechy nietypowe dla danej odmiany, takie jak zbyt intensywne wybarwienie, nietypowa wielkość kwiatu czy liści. Wówczas mogą być przyznane punkty karne. Największy nie zawsze znaczy najlepszy.
Podczas oceny uwzględnia się także warunki atmosferyczne, jakie towarzyszyły danemu sezonowi, np. długotrwałe susze lub opady, upały oraz gwałtowne burze.
Kwiaty na konkurs najlepiej ścinać późnym wieczorem lub wczesnym rankiem.

Kategoria aranżacje

W konkursie amatorskim w przypadku aranżacji ocenia się estetykę, pomysłowość, a także róże użyte do danej kompozycji.
W kompozycjach powinna się znaleźć przynajmniej jedna róża i rośliny towarzyszące.

Poniższa tabela przedstawia punktację w kategorii aranżacji.

Zdjęcia: Wioletta Pisarska, Łukasz Rojewski, Anna Szpakowska

Wioletta Pisarska, Przewodnicząca Komisji Konkursowej PTR