PTR z wizytą w Kozłówce

W dniu 7 lipca 2023 r. członkowie Polskiego Towarzystwa Różanego mieli olbrzymią przyjemność odwiedzić Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. Trafiliśmy tam w szczególnym momencie, bowiem od 4 lipca br. w Muzeum można zwiedzać cztery nowo wyremontowane obiekty (oficyny – północną i południową, Teatralnię i Stajnię), o łącznej powierzchni ponad 2000 mkw. Jest to efekt zakończonego właśnie projektu „Przebudowa, rewitalizacja i konserwacja budynków zespołu pałacowo-parkowego w Kozłówce”. Celem projektu było nie tylko zakończenie trwającego ponad 40 lat procesu rewaloryzacji zabytkowego obiektu, ale także zwiększenie atrakcyjności muzeum. W czterech wyremontowanych budynkach powstało 8 nowych ekspozycji, m.in. nawiązujących do dawnej kultury ziemiańskiej, pokazujących etapy remontu czy obrazujących rzeczywistość po 1945 r. Wszystkie ekspozycje zostały wyposażone w multimedia i zaprojektowane tak, by wchodzić w interakcję ze zwiedzającymi.

Dzięki uprzejmości Dyrekcji Muzeum oraz Pani Karoliny Wilkowicz, mogliśmy zwiedzić pałacowe wnętrza oraz wystawy Muzeum, poznać losy pałacu, a także ciekawą historię rodziny Zamoyskich, za co składamy serdeczne podziękowania.

ekipa Polskiego Towarzystwa Różanego w Kozłówce wraz z Panią Karoliną Wilkowicz.

Na mocy ugody z rodziną Zamoyskich w 2009 r. Muzeum Zamoyskich w Kozłówce stało się jedynym, notarialnym właścicielem wszelkich nieruchomości i ruchomości znajdujących się na terenie zespołu pałacowo-parkowego w Kozłówce. Przedstawiciele rodu Zamoyskich odwiedzają to miejsce chętnie i zawsze są tu mile widziani, a na wystawach pałacowych można zobaczyć fotografie z tych wizyt.

Widok na dziedziniec honorowy pałacu w Kozłówce.
W parku można spotkać spacerujące pawie, które bardzo chętnie prezentują swoje walory.
Widok na oficynę południową, której remont zakończył się 4 lipca 2023 r. Na piętrze oficyny urządzono wystawę „Rodzinny album” powiązaną z genealogią rodu i olbrzymią kolekcją fotografii Konstantego Zamoyskiego. Główną atrakcją wystawy jest 8-stanowiskowy Fotoplastykon z prezentacjami: „Polskie rody arystokratyczne”, „Celebryci XIX wieku”, „Zamoyscy w Angoli” i „Rezydencje i fundacje Zamoyskich”.
Widok na oficynę północną, udostępnioną dla publiczności 4 lipca 2023 r., gdzie mieści się obecnie kasa, a w piwnicach oficyny urządzono ekspozycję „Lapidarium”– przybliżającą funkcjonowanie dawnej siedziby arystokratycznej, takie jak wyposażenie pałacowej kuchni, sieci wodno-kanalizacyjnej i łazienki, pałacowego ogrzewania.
Pięknie utrzymane rabaty mieszane z różami, szałwiami, czyśćcem wełnistym, begoniami – wszystko w bukszpanowych obwódkach.
Róża okrywowa ‘The Fairy’ w połączeniu z czyśćcem wełnistym.
Róża sztamowa ‘Rose de Resht’
Róża sztamowa ‘Swany’, poniżej szałwia w różnych odmianach i begonie – zestaw roślin pięknie dobrany kolorystycznie.
róża ‘Swany’
szałwia na pierwszym planie w połączeniu z różami sztamowymi.
Widok od strony pałacu na dziedziniec honorowy i bramę wjazdową z herbem Zamoyskich Jelita oraz zawołaniem rodowym “To mniey boli”, nawiązującym do legendarnego rycerza Floriana Szarego, uczestnika bitwy pod Płowcami w 1331 r., rannego trzema włóczniami. Od niego rozpoczyna się historia rodu Zamoyskich.
Przy budynku Teatralni znajduje się przejście do części ogrodowej pałacu, gdzie na odwiedzających czekają pięknie pachnące róże sztamowe ‘Purple Eden’. Nasza grupa czeka na wejście do wnętrz pałacowych.
Janina Chodun nie mogła odmówić sobie możliwości powąchania pięknej ‘Purple Eden’, a Adam Chodun czeka w kolejce do wąchania.
róża ‘Purple Eden’ zachwyciła nas swoją urodą i zapachem.

Zaraz po wejściu do części ogrodowej pałacu naszym oczom ukazuje się kompozycja z misternie przyciętych bukszpanów, co w dobie panowania żarłocznej ćmy bukszpanowej, jest szczególnym osiągnięciem ogrodników kozłowieckiego parku pałacowego. Należą im się słowa uznania za wspaniałe utrzymanie parkowych drzew i krzewów oraz szczególnie efektownych rabat kwiatowych, starannie przyciętych obwódek bukszpanowych i pięknych trawników.
wystawa plenerowa

Tuż obok wejścia do części ogrodowej parku znajduje się ekspozycja plenerowa pt. “Więcej niż hrabia” poświęcona Konstantemu Zamoyskiemu I ordynatowi kozłowieckiemu, który był twórcą świetności pałacu. Konstanty otrzymał pałac w podarunku ślubnym od swojego ojca Jana Zamoyskiego w 1870 r., kiedy ożenił się z Anielą Potocką, lecz przebudował go gruntownie w latach 1899 – 1914. Dzisiejszy wygląd pałacu nawiązuje do wystroju właśnie z czasów Konstantego Zamoyskiego, dla którego Kozłówka była główną siedzibą rodową. Był orędownikiem powstania ordynacji w Kozłówce, aby majątek był niepodzielny i przechodził na najstarszego syna w rodzinie. W roku 1903 na mocy ukazu carskiego Mikołaja II została utworzona ordynacja kozłowiecka. Po bezpotomnej śmierci Konstantego Zamoyskiego ordynację kozłowiecką odziedziczył jego stryjeczny brat Adam Zamoyski.

W roku 2023 przypada 120. rocznica utworzenia ordynacji kozłowieckiej oraz setna rocznica śmierci jej założyciela. Wystawa była przygotowywana w czasie, gdy nie wiadomo było jak potoczą się losy pandemii w Polsce, stąd forma plenerowa wystawy była na to doskonałym rozwiązaniem.

Będąc Ordynatem Konstanty Zamoyski był więcej niż hrabią … tak pisał w “Pamiętnikach” Kajetan Koźmian i tym cytatem otwarto wystawę poświęconą I Odynatowi Kozłówki. Wystawa jest bardzo ciekawa, pełna fotografii rodzinnych, cytatów z listów i informacji o życiu w czasach Konstantego Zamoyskiego.

widok boczny na partery ogrodowe
elewacja ogrodowa, gdzie w latach 50. ubiegłego wieku, ze względu na zły stan techniczny, wyburzono dwubiegowe schody ogrodowe prowadzące na taras głównego salonu w pałacu na I piętrze.
główna oś założenia ogrodowego
w nasadzeniach rabatowych królują róże
… ale nie tylko
są też wspaniałe ostróżki

Poniżej kilka odmian róż, które spotkamy w nasadzeniach ogrodowych, jednak nie sposób pokazać ich wszystkich. Najlepiej pojechać samemu i zobaczyć je osobiście. Róże są opatrzone tabliczkami z nazwami dlatego łatwo będzie rozpoznać je na rabatach.

róża ‘El Toro’
róża ‘Fryderyk Chopin’
róże ‘Hot Chocolate’ (czerwona), ‘Bonica 82’ (różowa)
róża ‘Kristall’
róża ‘Myriam’
pnąca róża ‘New Dawn’
róża ‘Schneewittchen’
róża ‘Troika’
róża ‘Yellow Charles Austin’

Z pałacowego dziedzińca honorowego,przez drzwi widoczne w środku muru, można przejść do małego Rosarium znajdującego się przy bocznym budynku gospodarczym. Jest do rosarium także dostęp od strony części ogrodowej pałacu i parku.

Główną atrakcją Rosarium jest ławeczka kamienna ufundowana na cześć Wojciecha Zamoyskiego, który urodził się w Kozłówce w 1927 r., o czym mówi pamiątkowa tabliczka.
Widok z oddali na Rosarium i stare drzewa parkowe
rosarium
Konstrukcja metalowa w środku, która za jakiś czas wypełni się pnącą różą.

Oprócz parku i pałacu, którego wnętrza są tak pięknie urządzone, iż najlepiej zobaczyć je osobiście – zobacz więcej –Tutaj, można odbyć wirtualny spacer – Tutaj

Opis ogrodu różanego TUTAJ

Zwiedziliśmy wystawę sztuki socrealizmu, która wzbudziła żywe zainteresowanie uczestników naszej wycieczki, których część pamięta czasy propagandy PRL, pomniki Lenina na ulicach i inne dzieła prezentujące robotników i chłopów, częstokroć wychodzące spod rąk znakomitych artystów, którzy musieli się dopasować do panujących trendów. W galerii można było przywołać wspomnienia, które częstokroć wywoływały uśmiech na twarzach.

od lewej: Adam Chodun, Janina Chodun, Artur Krochmal
rzeźba “Nefretete z Żoliborza”, Zofia Woźna, 1955 r., polska rzeźbiarka z Warszawy, jedna z pierwszych studentek Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
można było całkowicie bezkarnie stanąć koło Włodzimierza Iljicza Lenina i zrobić sobie z nim zdjęcie
uczestnicy wycieczki chętnie korzystali z tej możliwości …

Na pożegnanie jeszcze jedna wspólna fotografia w parku pałacu w Kozłówce i do następnego razu!

Renata Krochmal

Spodobał Ci się ten artykuł?

Udostępnij na Facebook
Udostępnij na Twitter