Psychologia zapachu jest młodą dziedziną nauki, pozwala wywnioskować, jak określone związki chemiczne czy też ich mieszaniny wpływają na nasze samopoczucie i stany emocjonalne. Stymulowanie zapachem wpływa na gospodarkę hormonalną w podobnym stopniu jak sposób odżywiania.
Ja nic nie czuję
Kupując symboliczną ciętą różę na rozmaite okazje nauczyliśmy się, że niestety, kwiaty te nie pachną. Przyczyna jest prozaiczna – liczy się trwałość kwiatu od ścięcia w szklarni do zanurzenia łodyg w wazonie. Tymczasem związki aldehydów dramatycznie skracają żywotność płatków. Hodowla odmian na kwiat cięty już w założeniu jest pragmatyczna i zapach przegrywa z trwałością.
Modyfikacje powonienia
Warto pamiętać, że oceny zapachów, ulegają modyfikacji wraz z wiekiem, oraz o tym, że zapach oddziałuje silniej, jeżeli towarzyszy mu kolor z nim skojarzony. Dla przykładu kolor zielony większości kojarzy się ze świeżością, natomiast żółty z czystością i porządkami.
Zapachy a wspomnienia
Zdarza się, że przypadkiem “wpadniemy” na jakiś zapach, który ożywia dawne wspomnienia. Ożywia je inaczej niż te, które są werbale. Wspomnienia zapachowe nasycone są emocjami, odwołują się do miejsc, czynności lub rzeczy. Są tak bardzo emocjonalne i klarowne, że naukowcy określają je jako “nowe”. Często trudno nam o nich opowiedzieć. Takie przywołanie zapachowe dawnych zdarzeń nazywane jest efektem Prousta – to odwołanie się do słynnej sceny, gdzie bohater powieści macza ciasteczko, magdalenkę, w herbacie, a jego smak i zapach przywołują niezwykle żywe wspomnienia.
Łukasz Rojewski